Są bardzo różne rozwiązania budowy hamulców. Zdjęcie nr 1.





Strzałki nr 1,2 i 3 pokazują regulatory, czyli pokrętła wolnych biegów. Nie mylić z hamulcem głównym do walki z rybą!!! Strzałka nr 4 pokazuje regulator (pokrętło) hamulca dolnego, czyli do walki z rybą. (to jest kołowrotek bez wolnego biegu i ma tylko jeden hamulec tzw "dolny". Zasada działania regulatora i biegu wolnego i hamulca głównego "dolnego" jest tak sama. Tylko jedne regulują strzałki 1,2,3 siłę wysuwania żyłki w wolnym biegu, a inne strzałka nr 4 regulują siłę hamulca do walki a rybą. W nowocześniejszych kołowrotkach są dodatkowe hamulce zwane hamulec walki lub nawet są już budowane ABS. Na zdjęciu 2 są narzędzia potrzebne do tych prac.



Są to kombinerki, kilka śrubokrętów (raczej cienkich), pęseta, gruba igła, klucz płaski nr 10 i klucz imbus nr 8 i pudełko po robakach na śrubki i drobne części Nadmieniam, że takie narzędzia były potrzebne do tego kołowrotka. Do innych mogą być trochę inne. Rozpoczynamy demontaż od zdjęcia szpuli. Jeżeli nie chcemy ucinać zestawu to hamulec główny, w tym kołowrotku "górny" można naprawić bez cięcia zestawu. Zdjęcia od nr 3.



Na zdjęciu nr 4 rozpoczynamy demontaż hamulca od zdjęcia zabezpieczenia tzw "segera"



Po wyjęciu segera WAŻNE!!! wyjmujemy po kolei (nie wysypujemy) wszystkie podkładki metalowe i cierne i układamy w kolejności. NIE wolno pomylić, dlatego,że: jedne podkładki mają otwór okrągły inne mają ząbki z boku, inne otwór podłużny. A więc wyjmujemy i układamy tak jak na zdjęciu nr 5.



Po wyczyszczeniu, przetarciu w razie potrzeby drobnym papierem ściernym, oraz umyciu w benzynie ekstrakcyjnej ( jak benzyna będzie inna to też się nic nie stanie) i naoliwieniu, (ja używam oleju do maszyn do szycia). Jeżeli części te są bardzo zużyte należy wymienić je na nowe. Po naprawie i smarowaniu, najpierw wkładamy szpulę na wał główny zdjęcie nr 6 i pesetą wciskamy po kolei wszystkie części z powrotem, zabezpieczamy pierścieniem rozprężnym segera i gotowe.



Przywiązujemy szpulę do wędki razem z zestawem i po odkręceniu kołowrotka odstawiamy wędkę na bok, zdjęcie nr 7.



Następnie zajmniemy sie hamulcem dolnym. W tym kołowrotku jest to regulator biegu wolnego, ale w innych w tym miejscu jest hamulec główny czyli dolny. Budowa i zasada działania jest identyczna, więc demontaż jego też jest taki sam. Najpierw delikatnie podważając z różnych stron (fabrycznie mogą być one przyklejone) zdejmujemy opaskę gumową zdjęcie nr 8 i 9.



Na zdjęciu 10 cienką zieloną strzałką jest pokazany pierścień zabezpieczający, a grubą pozostałość kleju, który przed montażem należy usunąć.



Zdjęcie nr 11 pokazuje, że grubą igłę należy włożyć pod początek (lub koniec) pierścienia i podważyć, a następnie pomóc śrubokrętem i wyjąć go.



Zdjęcie 12 pokazuje częściowo rozebrany hamulec strzałka nr 1 pokazuje, pierścień, który podczas pracy tego hamulca powinien wydawać "głos", tzw terkot, strzałka nr 2 jest to pierścień zabezpieczający, a cały mechanizm hamulca ukryty jest pod strzałką nr 3 i tam wkładamy klucz zwany imbusem ( w tym przypadku nr odkręcamy tą śrubę, która pokazuje strzałka nr 3.



Zdjęcie nr 13 pokazuje nam co z tego wyszło.



I znowu tak jak w przypadku hamulca górnego absolutnie nie wolno pomylić kolejności przy składaniu. Nr 3 na zdjęciu 13 jest podkładką cierną i ona jest główną przyczyną niesprawnego układu. Najlepiej jest wymienić ją na nową, ale można jeszczą ją wyczyścić drobnym papierem sciernym, nasmarować i zabudować zpowrotem. Jeszcze wyciągamy zdjęcie nr 14.



Najpierw wszystko czyścimy myjemy i smarujemy, a potem ustawiamy ośkę główną tak, aby była jak najniżej od strony szpuli tzn, aby jak najwięcej wystawała w stronę składanego hamulca (ustawiamy takie położenie obracając po mału korbką) i składamy wszystko zpowrotem pamiętając aby podkładkę z "wąsami" zdjęcie 15, włożyć w swoje miejsce.



Dokręcamy śrubę zdjęcie nr 16, nie za mocno, delikatnie.



Na zdjęciu nr 17 montujemy sprężynkę "Terkot", ona ma specjalny otworek na ten dziobek.



Następnie zakładamy pierścień zabezpieczający naciskając równo palcem zdjęcie nr 18.



Musi przylegać dokładnie do nakrętki, równiutko, jeżeli nie chce nam weść zdjęcie nr 19 to pomagamy mu kręcąc nakrętką i lekko dociskamy.



Czyścimy z pozostałego kleju i zakładamy pierścień gumowy i gotowe zdjęcie nr 20 i 21.



Ja tego pierścienia nie przyklejam, chyba, że jest bardzo luźny to wtedy tak, może być nawet kropelka, lub super glu, ale punktowo, tzn w dwóch miejscach wystarczy. Teraz przykręcamy kołowrotek do wędki. Zakładamy szpulę i gotowe.

---

Jeszcze opisze inną konstrukcję regulatora zdjęcie nr 22 jest ona trudniejsza do demontażu i naprawy.



ALE, dla chcącego nic trudnego. A więc jedziemy: W tym przypadku, aby zdjąć pokrętło hamulca (lub wolnego biegu) musimy dostać się do środka podzespołu, Najpierw (zdjęcie nr 23) odkręcamy korbkę, następnie należy zdjąć dźwignię włącz-wyłącz wolnego biegu.



Trzeba uważać, aby nie zgubić malutkiej tulejki pokazanej zieloną strzałką na zdjęciu nr 24.



Teraz odkręcamy dekielek inaczej pokrywę. zdjęcie nr 25.



I tutaj zaczyna się problem, bo pokrywa nie chce nam wyjść z pod korpusu. W takim przypadku należy odkręcić nakrętkę z góry na wale głównym zdjęcie nr 26.



UWAGA! UWAGA! Ten gwint jest lewy, więc odkręcamy go w prawo! Po odkręceniu nakrętki i przesunięciu rotora w górę pokrywa lekko nam zejdzie, zdjęcie nr 27.



Na zdjęciu nr 28 strzałka nr 1 pokazuje zabezpieczenie pokrętła, które należy wyjąć pęsetą.



(Strzałką nr 2 pokazana jest zapadka biegu wstecznego). Na zdjęciu 29 jest już wyciągnięte te zabezpieczenie.



I wtedy można wyciągnąć pokrętło hamulca, wraz z całym jego mechanizmem hamującym zdjęcie nr 30, należy przy tym uważać aby nie wyleciała nam sprężynka z tego pokrętła zdjęcie nr 31 strzałka zielona.



Teraz z wału głównego wyciągamy resztę części hamulca zdjęcie nr 32 i 33.



I znowu, aby ich nie pomylić układamy w odpowiedniej kolejności. W tym hamulcu jest tylko jedna podkładka cierna nr 2. Po wyczyszczeniu - szczotką drucianą, pilnikiem, lub papierem ściernym od nr 250 do 400 i umyciu najlepiej w benzynie ekstrakcyjnej (ale może być benzyna inna, nic się nie stanie) i lekkim nasmarowaniu wszystkich części składamy wszystko z powrotem. Przed początkiem montażu (hamulca) ustawiamy ośkę główną tak ,aby jak najwięcej wystawała w stronę składanego hamulca bo na nią będziemy wciskać poszczególne części, zdjęcie nr 34.



Oczywiście nie WOLNO! pomylić kolejności składanych detali. Po złożeniu sprawdzamy jeszcze czy blaszka "TERKOT" nie jest powyginana zdjęcie nr 35.



Następnie wyciągamy łożysko z dekielka, oczywiście zmieniamy w nim smar na nowy i zakładamy je na ośkę zębatki (łatwiej wtedy zakłada się dekielek) zdjęcie nr 36.



Następnie lekko podważając wciskamy dźwignię wolnego biegu na swoje miejsce, zakładamy tulejkę (zdjęcie nr 37, 38 i 39).



Jeszcze jest jedna sprawa! miałem to napisać na początku, ale lepiej późno niż wcale. Chodzi o bezpieczeństwo, a szczególnie o nasze dłonie. NIE WOLNO! tak trzymać kołowrotka i dokręcać śruby jak na zdjęciu nr 40.



Prawie zawsze śrubokręt nam "objedzie" i wbije się w dłoń. Wiem to z własnego doświadczenia, bo akurat teraz wbił mi się łapę! Najlepiej kołowrotek położyć na stole i wtedy dokręcać - zdjęcie nr 41.



Po przykręceniu dekielka zakładamy rotor i najpierw wkładamy podkładkę, (dlatego, że ona ma otwór owalny), a potem dopiero nakrętkę , pamiętając oczywiście, że tam jest lewy gwint, dokręcamy więc w lewo - zdjęcia 42 i 43.




Przy okazji kontrolujemy stan innych widocznych części kołowrotka. I w razie potrzeby dokładamy smaru tam gdzie go brakuje. Ja używam ŁT43, jest on odporny na działanie wody.

Pozdrawiam Bogdan.